گیاه پالایی (Wetland)
وتلند عبارت است از: زمینی که سطح آب در آن به اندازه ای است که خاک را از آب اشباع و شرایط لازم برای رشد گیاهان را فراهم آورد. وتلندها دو دسته اند:
- طبیعی
- ساختگی (مصنوعی)
تالاب های طبیعی مناطقی هستند که همیشه اشباع از آب و گیاهان آبزی همچون نی هستند و یک تنوعی از ریز بوم زیر سطحی با پتانسیل اکسایش-کاهش که انواع میکروارگانیسم ها (باکتری ها، قارچ ها و تک یاختگان) را نگه داری میکنند، وجود دارد. استفاده از سیستم های تالاب مصنوعی بمنظور تصفیه فاضلاب، لجن و پساب های صنعتی به عنوان یک شیوه ی مقرون به صرفه و کم انرژی در مقایسه با روش های سنتی تصفیه بیولوژیکی لجن فعال افزایش یافته است.
تالاب های مصنوعی براساس شیوه ی اجرا آنها به انواع جریان سطحی و جریان زیر سطحی افقی، عمودی پایین رونده و بالا رونده دسته بندی می شوند. این تالاب ها برای تصفیه لجن شهری و خانگی، پساب معدنی، کشاورزی و صنعتی و شیرآبه موفق بوده اند. کاهش BOD و مواد جامد حاصل از فعالیت های میکروبی میباشد و حذف نیتروژن و فسفر از طریق فرآیند دنیترافیکاسیون و دریافت و جذب گیاهی صورت میگیرد.
معمول ترین گیاهانی که در وتلندهای مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
- Reed
- Rushes bulrushes
- Narrowleavedcattail
- Broad-leavedcattail
- Yellow flag
- Sweet flag
- Reed grass
- Carex
- مزایا و معایب وتلند عبارتند از:
مزایا : هزینه های پایین ساخت و بهره برداری و نگهداری، عدم نیاز به بهره برداران متخصص، مصرف پایین انرژی، ارزان بودن و همچنین به کارگیری آنها برای جوامع کوچک و تا حدودی بزرگ، سادگی، مقرون به صرفه بودن، کارایی، قابلیت اطمینان، عدم نیاز به بهره گیری از تکنولوژی بالا، استفاده از انرژی های موجود طبیعی و تجدیدپذیر و پتانسیل بالا برای استفاده در مناطق دوردست و محروم می باشد. از مهمترین ارزش های وتلند می توان به بهبود کیفیت آب و کنترل آلودگی اشاره کرد. وتلندها دارای فواید دیگری از جمله تامین آب، حفاظت در برابر سیلاب ها، کنترل فرسایش، زیستگاه حیات وحش و گیاهان و مکان های تفریحی و ارزش های تجاری نیز هستند. معایب: از جمله معایب وتلندها می توان به مواردی همچون نیاز به زمین زیاد، طولانی بودن مدت زمان تصفیه، اثر نامطلوب برخی از آلاینده های سمی روی عملکرد وتلند و نابودی گیاهان و رشد پشه و حشرات در مجاورت آن را نام برد.
معایب: از جمله معایب وتلندها می توان به مواردی همچون نیاز به زمین زیاد، طولانی بودن مدت زمان تصفیه، اثر نامطلوب برخی از آلاینده های سمی روی عملکرد وتلند و نابودی گیاهان و رشد پشه و حشرات در مجاورت آن را نام برد.
- تالاب های مصنوعی برای تصفیه فاضلاب در آلمان توسعه داده شد و این تکنولوژی تصفیه طبیعی اکنون در تمامی نقاط دنیا نه تنها برای فاضلاب خانگی بلکه برای پساب صنعتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
- تحقیقات گسترده ای در طی 30 سال اخیر صورت گرفته است و دستورالعمل های طراحی کافی برای انواع مختلف تالاب های مصنوعی در دسترس است.
- توانایی طبیعی خاک ها برای فیلتراسیون مکانیکی مواد جامد معلق و واکنش های شیمیایی (ته نشینی) با ترکیبات لجن از دیگر صورت های مکانیزم پاکسازی هستند که حضور دارند. بنابراین آلاینده ها متابولیز شده ساکن میشوند و درفرآیندهای پی در پی هوازی- بی هوازی جذب میشوند.