تصفیه فاضلاب دباغی
تصفیه فاضلاب دباغی یکی از آلوده ترین نوع فاضلاب می باشد.صنعت دباغی یکی از قدیمی ترین صنایع هندوستان است و شامل تبدیل پوست و چرم حیوانات به یک محصول پایانی مفید برای ساخت کالاهای چرمی مانند کفش،کیف، کمربند و لباس می باشد.
دباغی پوست با فرآیند دباغی گیاهی که محصول آن چرم ضخیم و محکم می باشد یا با فرآیند دباغی کروم که محصول آن چرم سبک وباریک است ،انجام می شود.
فرآیند تولید با حذف لایه های نا مطلوب از پوست شروع شده (که طی این مرحله از دباغی اجازه نفوذ به پوست و تبدیل آن به مواد قابل انعطاف داده می شود)و در نهایت با رنگ های مختلف و پرداخت سطح پایان می یابد.
پوست خام از بدن حیوان ذبح شده جدا می شود. این پوست همراه با موها ،روپوست و بافت چربی و بشره(کوریوم) میباشد. قسمتی که تبدیل به چرم میشود،بشره پروتیین نیمه محلول می باشد فکه زمانی که در آب میجوشد چسب و ژلاتین تولید میکند،ولی زمانی که با عوامل دباغی تصفیه شود تبدیل به چرم می شود.
فرآیند تولید
پوست های دریافتی از کشتارگاه جهت حفاظت در برابر حمله میکروبی معمولا در محلول های نمکی خسیانده می شوند.در صورتی که پوست های خیسانده شده در نمک قبل از انتقال به دباغی خشک شوند خیلی سفت می شوند.
جریان فاضلاب تولیدی در طی ساخت می تواند به صورت زیر دسته بندی شوند:
- جریان های قوی و متناوب
- جریان های ضعیف و مداوم
اولین مرحله خیساندن پوست در آب جهت حذف نمک نگهدارنده و رفع سفتی پوست می باشد ممکن است خیساندن بین 5 تا 10 روز به طول بیانجامد،که جریان قوی فاضلاب ولی متناوب تولید می کند.این جریان علاوه بر نمک ،حاوی چرک ،پشکل و خون می باشدو رنگ آن سبز زیتونی تیره است.مرحله بعد برس زنی است که بافت چربی از پوست حذف می شود و ممکن است به صورت دستی یا با وسایل مکانیکی صورت بگیرد.
در این مرحله به منظور شستن ناخالصی ها از جریان مداوم آب استفاده خواهد شدکه باعث تولید جریان مداوم فاضلابی با ماهیت کاملا فسادپذیر می شود.مرحله بعد آهک زنی می باشد که در آن پوست ها با اهک و یک عامل کاهنده قلیایی مانند سولفید سدیم تصفیه میشود. که باعث سست شدن موی روی پوست می شود که موها به روش دستی یا مکانیکی جدا شده و توسط آشغالگیر از آب شستشو جدا می شوند.
ویژگی های فاضلاب دباغی
مرحله مهم در آماده سازی پوست خیساندن آن در ماده قلیایی می باشد که معمولا با نمک آمونیوم و ترکیبی از آنزیم هایی که به صورت تجاری آماده شده است انجام می شود.
مراحل ذکر شده در بالا برای دباغی گیاهی و دباغی کروم مشترک می باشد.
فاضلاب دباغی حاوی مقادیر بالایی ازBOD,CODکل جامدات می باشد.این فاضلاب ها قلیایی هستند و بوی نا مطبوعی دارند.تصفیه اولیه از مراحل زیر تشکیل شده است
- آشغالگیر برای حذف مو
- ته نشینی ساده با کمک مواد شیمیایی به منظور حذف آهک و سایر جامدات قابل ته نشینی
ته نشینی ساده به مدت 24 ساعت سبب کاهش BOD به میزان 40 تا 50 درصد و حذف 80 تا 90 درصدی مواد جامد معلق می شوند.منعقد کننده های شیمیایی مورد استفاده آلوم،کلرید فریک و آهک می باشد.دفع نهایی لجن از این منابع یک مشکل جدی است .
بهترین روش برای تصفیه فاضلاب دباغی ،استفاده از فرآیند بی هوازی تک مرحله ای و دو مرحله ای با استفاده از راکتور بستر لجن بی هوازی با جریان رو به بالا (UASB) به صورت موفقیت آمیزی برای تصفیه مورد استفاده قرار می گیرد.
