سیستم راکتورناپیوسته متوالی (SBR)
یکی از سیستم های تصفیه بیولوژیکی نسبتا متداول جهت تصفیه پساب های بهداشتی و صنعتی سیستم (SBR) (راکتور ناپیوسته متوالی) می باشد. فرآیند SBR در اوایل سال 1970 در امریکا توسط ایروین برای اولین بار به کار گرفته شد، اما در سایر کشورها تا سال 1980 توجه کافی به آن نشد. پکیج های SBR ساخته شده توسط شرکت فنی مهندسی پیوند آب سپاهان معمولا شامل یک تانک مستطیلی یا دایره ای است، همچنین در این پکیج ها هوادهی و اختلاط توسط دیفیوزرهای هوا صورت می گیرد. زمان ماند هیدرولیکی در SBR بین 30-18 ساعت است، که براساس دبی ورودی و حجم تانک تعین می شود.
در SBR، یک تانک، هم به عنوان هوادهی و هم به عنوان تانک ته نشینی در زمان های مختلف عمل میکند.این فرآیند اصلاح شده ی فرآیند لجن فعال میباشد که به عنوان تانک نگه دارنده فاضلاب نیز عمل میکند. زمانی که یک حجم فاضلاب تصفیه شود، قسمتی از این حجم تخلیه شده و حجم دیگری از فاضلاب وارد شده، تصفیه شده و تخلیه میگردد.
تشریح مراحل راکتور ناپیوسته متوالی (SBR).
- مرحله پرشدن(Fill): طی مرحله پرکردن، مایع و ماده غذایی (فاضلاب خام یا پساب خروجی از تصفیه اولیه) به راکتور اضافه می شوند. در طول مرحله پرکردن راکتور، ممکن است فقط اختلاط داده شود و یا علاوه بر اختلاط هوادهی نیز بشود تا واکنش های بیولوژیکی در فاضلاب ورودی تقویت گردد.
- مرحله واکنش(هوادهی) (React): در طول دوره واکنش میکروارگانیسم ها در شرایط کنترل شده محیطی مواد آلی را مصرف می کنند.
- مرحله ته نشینی(زلالسازی) (Settle): به جامدات فرصت جداشدن از مایع تحت شرایط آرام داده می شود که منجر به تولید روآب زلال قابل تخلیه به صورت پساب می گردد.
- تخلیه(جداسازی مکانیکی آب از مواد جامد معلق) (Draw): در دوره تخلیه ،پساب زلال از راکتور تخلیه می شود. مکانیزم های متعددی برای تخلیه پساب وجود دارد که متداول ترین آن ها سریزهای شناور یا قابل تنظیم هستند.
- سکون(ldle): از دوره سکون در سیستم های چندگانه برای ایجاد زمان کافی در مخزن جهت تکمیل فاز پرشدن پیش از آغاز به کاردیگر استفاده می شود. به دلیل عدم ضرورت فاز سکون ممکن است گاهی اوقات حذف شود.
در بهره برداری از یک فرآیند SBR دفع لجن معمولا در طول مرحله واکنش انجام می شود، تا تخلیه جامدات (شامل ذرات ریز و لخته های درشت) یکنواخت باشد. یک ویژگی منحصر به فرد سیستم SBR این است که در آن به سیستم بازچرخش لجن فعال (RAS) نیازی نیست.
مزایا و معایب سیستم های SBR
مزایای سیستم های SBR
- شفاف سازی اولیه (در اکثر موارد) ، تصفیه بیولوژیکی
- انعطاف پذیری و کنترل کار
- نیاز به فضای کم
- صرفه جویی در هزینه و سرمایه
معایب سیستم های SBR
- سطح بالای پیچیدگی (در مقایسه با سیستم های معمولی)، مخصوصا برای سیستم های بزرگتر که به کنترل و زمان بندی دقیق تری نیاز می باشد.
- نیازمند تعمیرات و نگه داری بیشتری می باشد.
- تخلیه لجن فعال یا شناور در مرحله DRAW
- بسته شدن و گرفتگی سیستم های هوادهی
کاربرد سیستم های SBR:
- ادارات
- هتل ها
- صنایع کوچک
- مکان های تفریحی
- مزارع
- آپارتمان ها
- ویلا ها
- خانه های تک خانوار